Ga naar hoofdinhoud

Video met gebarentaal

Een gebarentaal is een taal waarbij mensen met elkaar communiceren door gebaren te maken met hun handen, lichaamshouding en gezichtsuitdrukking (mimiek).

Net zoals ieder land één of meerdere gesproken talen heeft, geldt dat ook voor gebarentalen. Zelfs binnen de landen zijn er weer regionale verschillen, net zoals gesproken talen regionale verschillen kennen. De officiële gebarentaal in Nederland is Nederlandse Gebarentaal.

Daarnaast is er ook een vorm van gebarentaal waarbij een sprekend persoon tijdens het praten af en toe gebaren toevoegt om woorden te benadrukken. Zo is diegene iets makkelijker te begrijpen voor mensen die gebarentaal gebruiken. Deze vorm van gebarentaal noemen we in Nederland "Nederlands ondersteund met gebaren (NmG)".

Omdat gesproken talen met ondersteuning van gebaren geen volledige en officiële talen zijn, hebben we het in deze richtlijnen alleen over (Nederlandse) gebarentaal.

Voordelen

Het toevoegen van gebarentaal aan je video helpt doven en slechthorenden de informatie in de video makkelijker te begrijpen. Voor veel dove en slechthorende mensen is gebarentaal hun moedertaal en het gesproken Nederlands (of een andere gesproken taal) een tweede taal. Gebarentaal heeft ook geen geschreven vorm. Geschreven content, zoals ondertiteling bij een video, is daarom moeilijker te volgen.

Wanneer voeg je gebarentaal toe aan een video?

Het toevoegen van gebarentaal aan web-video's is in Nederland in de meeste gevallen niet verplicht. Toch is het belangrijk om na te gaan of gebarentaal een essentiële toevoeging is aan de video die je aanbiedt. Bijvoorbeeld wanneer je video's maakt over onderwerpen waarbij het heel belangrijk is dat iedereen de informatie kan begrijpen, zoals:

  • Informatie rondom crisis- en noodsituaties. De overheid is verplicht deze informatie ook (zoveel mogelijk) aan te bieden in NGT. Dit staat in de Wet Erkenning Nederlandse Gebarentaal. Heeft jouw organisatie deze verantwoordelijkheid? Zorg er dan voor dat jullie hier een plan voor hebben klaarliggen.
  • Informatie over het voldoen aan wettelijke verplichtingen, zoals het op tijd doorgeven van een verhuizing of het doorgeven van een geboorte of overlijden.
  • Informatie over steun aanvragen, zoals subsidies, toeslagen en hulp bij huiselijk geweld, verslaving of schulden.
  • Informatie over persoonlijke belangrijke onderwerpen, zoals opvoeding, onderwijs en mentale gezondheid.

Een gebarentolk vinden

Je kunt een gekwalificeerde gebarentolk vinden via een register, zoals het Register beëdigde tolken en vertalers en het Openbaar register van gekwalificeerde tolken gebarentaal en schrijftolken.

Gebarentaal opnemen voor je video

Je maakt vervolgens een video-opname van de tolk, die je in of bij de video plaatst. Let daarbij op:

  • Dat de gebarentolk constant volledig in beeld is.
  • Dat de gebaren, mimiek en lichaamshouding goed zichtbaar zijn. Let daarbij op:
    • Goede verlichting.
    • Een rustige achtergrond in één kleur, met voldoende contrast tussen de achtergrond en de tolk. Je kunt ook een green screen gebruiken. Let er in dat geval op dat de tolk altijd goed zichtbaar is op de achtergrond van de video.
    • Kleding zonder patronen, die goed contrasteert met de huidskleur van de tolk.

Laat de gebarentaal die je voor je video maakt of laat maken altijd controleren door één of meerdere mensen die gebarentaal gebruiken, zodat de gebarentaal-opname zo min mogelijk fouten bevat.

Gebarentaal toevoegen in de videospeler

De meeste videospelers bieden geen ruimte voor een apart video-bestand voor gebarentaal. In de meeste gevallen zul je de video-opname dan ook video-in-video moeten monteren. Let daarbij op:

  • Dat het beeld met de gebarentolk niet overlapt met belangrijke informatie in beeld.
  • Dat het beeld met de gebarentolk groot genoeg is om de gebaren, mimiek en lichaamshouding goed te kunnen interpreteren.
  • Dat de gebaren synchroon lopen met de gesproken audio in de video.

Als de videospeler die je gebruikt wel de optie biedt voor een apart bestand kun je daar natuurlijk gebruik van maken. Lees de handleiding van de videospeler dan goed door voor de benodigde specificaties.

Automatisch gegenereerde gebarentaal

Je kunt de ondertiteling van je video al automatisch laten maken. Voor gebarentaal komt deze mogelijkheid ook steeds vaker voor.

Gebarentaal verschilt per land — en soms zelfs per regio. Zorg dus dat de aanbieder expert is in de specifieke gebarentaal van jouw doelgroep. Waar je bij ondertiteling vooral moet controleren of de tekst juist is en interpunctie bevat, is het bij gebarentaal belangrijk dat zowel de handen, de mimiek en de lichaamshouding kloppen. Anders kan je boodschap totaal verkeerd overkomen.

Gebruik automatisch gegenereerde gebarentaal pas als uit gebruikersonderzoek blijkt dat het ook daadwerkelijk werkt voor dove en slechthorende mensen. Laat de kwaliteit altijd toetsen door mensen die de taal dagelijks gebruiken. Want alleen dan weet je zeker dat je iedereen echt bereikt.

Hoe te testen

Controleer voor iedere video met gebarentaal:

  • Is de tolk volledig in beeld?
  • Zijn de gebaren, mimiek en lichaamshouding goed zichtbaar?
  • Overlapt de tolk niet met belangrijke informatie in beeld?
  • Is het beeld met de tolk groot genoeg?
  • Lopen de gebaren synchroon met de audio?
  • Kloppen de gebaren? Laat dit controleren door één of meerdere mensen die gebarentaal gebruiken.

Meer lezen over gerelateerde WCAG-succescriteria op NL Design System

Op de WCAG-succescriteria pagina's op deze website lees je meer over veelgemaakte fouten en hoe je kunt testen of jouw website aan de succescriteria voldoet.

Over deze richtlijnen

Deze richtlijnen worden onderhouden door het NL Design System en zijn op dit moment in beta.

We willen graag van de community horen of ze werkbaar en nuttig zijn. Heb je vragen, aanvullingen of opmerkingen? Open een issue op GitHub en deel je mening.